Sàn giao dịch phi tập trung là một xu hướng mới và hấp dẫn trong lĩnh vực tiền điện tử, cho phép người dùng giao dịch tự do mà không cần phải phụ thuộc vào một bên thứ ba hay trung gian nào.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về sàn giao dịch phi tập trung và top sàn phổ biến nhất hiện nay. Hãy cùng theo dõi bài viết của CF Việt để biết thêm chi tiết.
Sàn giao dịch phi tập trung (DEX) là gì?
Sàn giao dịch phi tập trung (Decentralized Exchange) là một nền tảng P2P cho phép người dùng giao dịch tiền điện tử mà không cần phải tin tưởng vào một bên thứ ba hay trung gian nào.
Sàn DEX sử dụng các hợp đồng thông minh để thực hiện các giao dịch một cách tự động và minh bạch. Người dùng có thể giữ quyền kiểm soát về tiền của mình và không phải lo lắng về rủi ro bị hack, mất tiền hay bị kiểm duyệt giao dịch.
Đánh giá ưu điểm và nhược điểm của sàn DEX
Ưu điểm
- Bảo vệ quyền riêng tư: Người dùng không cần phải cung cấp thông tin cá nhân hay xác minh danh tính để thực hiện giao dịch. Điều này giữ cho quyền riêng tư của họ được bảo vệ hơn so với sàn tập trung.
- Không tính phí gửi: Trader không phải gửi tiền vào ví của sàn để thực hiện giao dịch. Điều này giúp giảm bớt chi phí vận chuyển và giữ phí giao dịch thấp hơn so với sàn tập trung (CEX).
- Không bị ảnh hưởng bởi các quy định pháp lý: DEX thường không bị ảnh hưởng bởi các quy định pháp lý hay chính sách của các quốc gia hay tổ chức. Người dùng có thể giao dịch tự do mà không lo lắng về các hạn chế hay kiểm duyệt từ phía chính phủ.
Nhược điểm
- Khả năng an toàn và bảo mật: Sàn giao dịch phi tập trung có thể đối mặt với thách thức về an toàn và bảo mật hơn so với CEX, do thiếu các biện pháp bảo mật truyền thống như 2FA (Xác minh hai yếu tố), bảo vệ khóa cá nhân, và kiểm soát từ trung tâm.
- Rủi ro thị trường: Do không có sự giám sát chặt chẽ, có rủi ro về gian lận và thậm chí là những thị trường giả mạo trên sàn DEX.
- Thiếu tiện ích và chức năng nâng cao: Một số tính năng và tiện ích mà một số sàn CEX cung cấp (ví dụ: đòn bẩy, margin trading) có thể không có hoặc hạn chế trên các sàn DEX.
Cách hoạt động cơ bản của sàn DEX
Mô hình hoạt động sàn giao dịch phi tập trung dựa vào việc sử dụng hợp đồng thông minh để tự động hóa quá trình thanh toán và cung cấp thanh khoản thông qua các liquidity pools.
Người tạo DEX xây dựng quy tắc và hợp đồng thông minh trên một nền tảng blockchain, chẳng hạn như Ethereum. Người dùng sử dụng ví tiền mã hóa để kết nối với sàn DEX và thực hiện các giao dịch. Để cung cấp thanh khoản, người dùng đặt token vào các liquidity pools, trong đó mỗi pool có một tỷ lệ quy định giữa hai loại token.
Sàn giao dịch phi tập trung sử dụng mô hình quy trình thanh khoản thông minh (AMM) để tự động khớp lệnh. Khi người dùng đặt một lệnh, AMM tìm kiếm trong các liquidity pools để khớp với lệnh đó dựa trên tỷ lệ quy định. Ví dụ, nếu Alice muốn đổi Ethereum thành DAI, hợp đồng thông minh kiểm tra tỷ lệ quy định trong liquidity pool tương ứng và thực hiện quy trình chuyển đổi tự động.
Top sàn DEX phổ biến nhất
Dưới đây là một Top 3 sàn giao dịch phi tập trung phổ biến mà trader cần biết:
Uniswap (Uni)
Uniswap là một trong những sàn DEX phổ biến nhất hiện nay, chạy trên nền tảng Ethereum. Nó cho phép người dùng giao dịch bất kì đồng tiền nào dựa trên tiêu chuẩn ERC20, mà không cần phải đăng ký hay xác minh danh tính.
Uniswap cũng cho phép người dùng cung cấp thanh khoản cho các hồ bơi và nhận được phí giao dịch và token quyền sở hữu UNI. Nền tảng này hiện có hơn 2000 cặp giao dịch và hơn 6 tỷ đô la Mỹ vốn hóa thị trường.
SushiSwap
SushiSwap là một sàn giao dịch phi tập trung dựa trên giao thức AMM, nhưng có một số khác biệt so với Uniswap. Được ra mắt vào năm 2020 bằng cách sao chép mã nguồn của Uniswap và thu hút người dùng bằng cách phát hành đồng tiền SUSHI.
SushiSwap cũng có nhiều tính năng khác như Kashi (một nền tảng cho vay và mượn), BentoBox (một nền tảng tối ưu hóa thanh khoản), Miso (một nền tảng phát hành đồng tiền mới). SushiSwap hiện đang hỗ trợ nhiều mạng blockchain khác nhau như Ethereum, Binance Smart Chain, Polygon, Fantom,…
PancakeSwap
PancakeSwap là một sàn giao dịch phi tập trung cũng dựa trên giao thức AMM được phát triển bởi sàn Binance và chạy trên mạng Binance Smart Chain (BSC).
PancakeSwap có một đồng tiền riêng là CAKE, mà người dùng có thể nhận được bằng cách cung cấp tiền vào các hồ thanh khoản hay tham gia các trò chơi và hoạt động khác trên sàn. Sàn này hiện đang là DEX có khối lượng giao dịch lớn nhất trên BSC.
Lời kết
Chắc hẳn, với những thông tin đã được cung cấp trong bài viết trên đây, bạn đã hiểu rõ về sàn giao dịch phi tập trung và nhận biết được danh sách sàn DEX phổ biến nhất. Để tìm hiểu thêm và lựa chọn top sàn giao dịch tiền ảo lớn nhất hiện nay, hãy theo dõi CF Việt nhé.
Tôi là Jennifer Nguyễn, tên thật là Nguyễn Quỳnh Thư, sinh năm 1995 tại thủ đô Hà Nội. Hiện tại tôi đang là trader cho công ty CF Việt, với kinh nghiệm gần 7 năm trên thị trường, tôi hy vọng có thể cung cấp cho bạn những thông tin kiến thức bổ ích.