“Pump” hay “Dump” là một thuật ngữ thường được sử dụng trong thị trường tài chính, đặc biệt là trong lĩnh vực giao dịch tiền điện tử. Hiểu như một hiện tượng tăng giá và giảm giá đột ngột cùng với đó là những yếu tố liên quan khác tác động đến.
Để hiểu rõ Pump là gì và Dump là gì? Cách nhận biết để tránh bẫy cho nhà đầu tư hãy tham khảo bài viết dưới đây của CF Việt nhé.
Pump là gì?
“Pump” thường được sử dụng để mô tả một tình trạng khi giá của một tài sản (như một loại tiền điện tử) tăng nhanh chóng và đột ngột.
Pump thường diễn ra khi một nhóm người đầu tư hoặc một cộng đồng lớn hợp tác nhau để mua một lượng lớn của một tài sản cụ thể, tăng giá nhanh chóng và tạo ra sự quan tâm từ phía các nhà đầu tư khác. Sau đó, họ có thể bán đi để thu được lợi nhuận và làm giảm giá tài sản đó xuống mức thấp hơn.
Dump là gì?
“Dump” là tình trạng ngược lại của “pump”. Nó mô tả khi giá của một tài sản giảm nhanh chóng sau một thời kỳ tăng giá mạnh mẽ. Khi một nhóm hoặc cá nhân quyết định bán một lượng lớn tài sản, giá thường giảm do áp lực cung tăng lên. Họ có thể chốt lời hoặc thoát khỏi thị trường với lý do nào đó, dẫn đến sự giảm giá mạnh.
Ví dụ về Pump và Dump
Một nhóm A trên một diễn đàn tiền điện tử bắt đầu tạo ra các bài đăng tích cực về một loại tiền điện tử nhất định, gọi chúng là “XYZ Coin.” Họ tạo ra các tin đồn về một đối tác chiến lược lớn hoặc một sự kiện đặc biệt sắp diễn ra có thể làm tăng giá XYZ Coin. Nhóm này có thể dùng nhiều kênh truyền thông khác nhau để thu hút đông đảo người quan tâm.
Giả sử giá của XYZ Coin ban đầu là 10.000USD/XYZ. Khi giá của XYZ Coin bắt đầu tăng nhanh do sự quan tâm lớn, nhóm A bắt đầu bán một lượng lớn XYZ Coin mà họ đã giữ trước đó.
Cùng lúc đó, các thành viên khác của cộng đồng, bị tác động bởi sự tăng giá và tin đồn tích cực, cũng mua vào XYZ Coin. Khi giá đạt đến mức cao độ giả sử lên đến 30.000USD/XYZ, nhóm A bán hết lượng XYZ Coin của họ, tạo ra áp lực bán mạnh từ phía người tham gia mới tham gia thị trường.
Giá của XYZ Coin bắt đầu giảm mạnh, và những người mua vào giai đoạn cuối cùng của chu kỳ này có thể phải đối mặt với mức lỗ đáng kể khi giá tiếp tục giảm.
Nguyên nhân dẫn đến Pump và Dump
Tác động bởi các “Cá mập” trên thị trường
Nguyên nhân đầu tiên dẫn đến hiện tượng Pump và Dump là do các “Cá mập” trên thị trường. Họ là một nhà đầu tư lớn, một tổ chức đang nắm một lượng tài sản khổng lồ (ví dụ Bitcoin) hay một cộng đồng người đầu tư có thể liên kết lại với nhau để tăng giá của một tài sản cụ thể.
Những đối tượng này dễ dàng có thể thao túng được và tạo ra làn sóng trên thị trường crypto. Tạo ra hiện tượng Pump và Dump khiến cho việc thanh khoản của cá nhân hay tổ chức này trở nên nhanh chóng và thu được nhiều lợi nhuận hơn.
Khung pháp lý lỏng lẻo
Trong một số thị trường, đặc biệt là thị trường tiền điện tử chưa được quy định đầy đủ, thiếu giám sát của các cơ quan thẩm quyền có thể tạo ra điều kiện thuận lợi cho các hoạt động giao dịch gian lận như “Pump and Dump.” Cụ thể là tại Việt Nam, nước ta chưa có những quy định cụ thể về thị trường tiền điện tử.
Nếu bạn giao dịch trên trên các sàn chứng khoán, khi có hiện tượng thao túng thị trường xảy ra, nhà đầu tư sẽ được pháp luật bảo vệ. Vụ của ông Trịnh Văn Quyết tập đoàn FLC mà bạn có thể thấy.
Hiệu ứng FOMO
Hiệu ứng Fomo nghĩa là tâm lý sợ mất cơ hội, sợ bỏ lỡ một điều gì đấy. Ở trường hợp này, nhà đầu tư do bị tác động bởi các thông tin tích cực từ các thao túng trên thị trường. Họ sợ bỏ lỡ, mất cơ hội lớn trong đời nếu không nhanh tay đầu tư vào đồng coin nhiều tiềm năng này.
Chính hiệu ứng tâm lý này, ngày càng có nhiều người tham gia vào và cuối cùng người hưởng lợi chính nhóm thao túng thị trường của dự án đó.
Phát hành loại tiền mã hóa mới
Những nhà đầu tư thường rất quan tâm về các đồng coin sắp được phát hành, những con “Cá mập” giàu kinh nghiệm luôn biết được điều này. Để tạo sự quan tâm và tin tưởng cho nhà đầu tư, họ thường thuê những người nổi tiếng, KOL trong giới crypto để hỗ trợ quảng bá.
Khi đồng coin phát hành, sau một khoảng thời gian giá của đồng coin đã tăng vọt hơn nhiều lần giá trị thực đúng với mong đợi của họ. Lúc này, các cá mập sẽ bắt đầu bán phá giá một cách nhanh chóng làm cho các nhà đầu tư nhỏ bị thua lỗ nặng nề.
Quy trình xảy ra Pump và Dump
Quy trình Pump và Dump diễn ra theo 3 bước như sau:
- Bước 1 – Gom hàng: Nhóm nhà đầu tư, cá nhân hoặc tổ chức sẽ gom số lượng lớn đồng coin có giá trị rất thấp để dự trữ. Sau đó tạo thông tin tốt về đồng coin đó trên các phương tiện truyền thông.
- Bước 2 – Tăng và giữ giá: Nhóm thao túng này sẽ dụ dỗ những nhà đầu tư mới, chưa có kinh nghiệm mua vào các đồng coin với giá cao hơn so với ban đầu. Tạo các diễn đàn trao đổi về đồng coin đó, mục đích để thao túng tâm lý các nhà đầu tư và hướng vào việc bán tháo khi tới thời điểm.
- Bước 3 – Thoát hàng: Giá đồng coin lên ở mức mong muốn, cá cá mập bắt đầu xả hàng để chốt lời.
Kinh nghiệm tránh bẫy Pump và Dump trên thị trường Crypto
Dấu hiệu nhận biết
Việc các đồng coin tăng và giảm giá là yếu tố tất nhiên trên thị trường, tuy nhiên để tránh được bẫy Pump và Dump nhà đầu tư trước khi quyết định giao dịch cần xác định một số yếu tố sau:
- Giá đồng coin đó có tăng bất ngờ và đột biến hay không: Nếu theo dõi lâu về đồng coin đó, bỗng nhiên thấy nó tăng giá liên tục trong vài giờ và thậm chí là vài ngày.
- Thông tin trên diễn đàn và các phương tiện truyền thông: Nếu có báo hay người nổi tiếng nói về đồng coin lạ quắt nào đó và đột nhiên giá tăng lên liên tục đây cũng chính là một dấu hiệu.
Cách tránh bẫy Pump và Dump
Để tránh bị thao túng và mất tiền bởi nhóm cá mập này bạn cần làm đó chính là:
- Cảnh giác với những dự án được quảng cáo có cánh, cơ hội đầu tư “bất ngờ” và “lợi nhuận cao” từ bất cứ nhân vật nào.
- Nghiên cứu kỹ lưỡng về đồng coin mà bạn muốn đầu tư như công nghệ, đội ngũ phát triển, tiềm năng ứng dụng, và các yếu tố khác. Nhất là các đồng coin mới.
- Khi một loại tiền điện tử tăng giá đột ngột và quá nhanh, hãy cảnh báo và kiểm tra kỹ lưỡng trước khi quyết định mua vào. Sự tăng giá đột ngột có thể là dấu hiệu của một chiến lược “pump.”
- Giao dịch trên các sàn giao dịch tiền ảo lớn nhất thế giới và có uy tín có thể giảm nguy cơ rơi vào các chiến lược gian lận.
Tổng kết
Trên đây là bài giải đáp về Pump là gì? Dump là gì? Cũng như cách để nhà đầu tư tránh khi tham gia giao dịch tiền điện tử. Hy vọng bài viết trên đã mang đến cho bạn những kiến thức hữu ích khi tham gia giao dịch trên thị trường. Chúc bạn thành công và may mắn!
Tôi là Michael Đỗ, tên thật là Đỗ Văn Toàn, sinh năm 1990 tại thành phố Hồ Chí Minh. Hiện tại tôi đang là nhà phân tích thị trường cho công ty CF Việt, với kinh nghiệm gần 10 năm trên thị trường, tôi hy vọng có thể cung cấp cho bạn những thông tin kiến thức bổ ích.