POA là một khái niệm quen thuộc trong lĩnh vực tài chính, nhưng không phải ai cũng hiểu rõ về nó. POA là viết tắt của Proof of Authority, nghĩa là giấy ủy quyền cho một người hoặc tổ chức có quyền hành động thay mặt cho người khác trong các vấn đề tài chính.
POA có những loại nào, ưu nhược điểm và cách hoạt động ra sao? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết của CF Việt dưới đây.
POA là gì?
Proof of Authority (POA) là một thuật ngữ trong lĩnh vực blockchain, đề cập đến một thuật toán đồng thuận được sử dụng để xác nhận giao dịch và tạo khối mới trên mạng blockchain. Trong hệ thống POA, quyền lực và khả năng xác thực giao dịch được ủy quyền cho một số thực thể cụ thể trước đó đã được xác định và có uy tín.
Các thực thể này, thường là các tổ chức hoặc cá nhân có trách nhiệm và uy tín, được gọi là validator. Chúng có nhiệm vụ xác thực giao dịch và tạo khối mới trên blockchain một cách có trật tự. Proof of Authority tận dụng sự uy tín của các validator thay vì sức mạnh tính toán như trong PoW.
Cách hoạt động của POA
Cách hoạt động của POA như sau:
- Ủy quyền Validator: Trước khi mạng blockchain được triển khai, các validator được ủy quyền để tham gia vào quá trình xác thực. Các validator này phải xác minh danh tính của họ trên mạng với khả năng kiểm tra chéo thông tin trong phạm vi công cộng
- Xác thực giao dịch: Khi một giao dịch mới được tạo, các validator sẽ cùng nhau xác thực giao dịch này. Quá trình xác thực này đảm bảo tính chính xác và đáng tin cậy của giao dịch. Nếu đa số các validator đồng ý rằng giao dịch là hợp lệ, nó sẽ được thêm vào blockchain.
- Tạo khối mới: Các validator cũng có nhiệm vụ tạo khối mới trên blockchain. Khối mới sau đó sẽ được xác thực bởi các validator khác trước khi được chấp nhận và thêm vào blockchain.
- Phần thưởng: Các validator nhận được phần thưởng cho việc tham gia vào quá trình xác thực giao dịch và tạo khối. Khác với Proof of Work, nơi các thợ đào nhận phần thưởng cho việc giải quyết các bài toán tính toán phức tạp, PoA không yêu cầu quá trình đào và phần thưởng dựa trên sự ủy quyền trước đó và việc tham gia vào quá trình xác thực.
- Danh tiếng và trách nhiệm: Validator cần duy trì danh tiếng và chịu trách nhiệm đối với hoạt động của họ. Nếu họ không thực hiện tốt hoặc gây ảnh hưởng đến mạng, danh tiếng của họ có thể giảm và họ có thể mất quyền xác thực.
- Tiết kiệm năng lượng: PoA giúp giảm tiêu tốn năng lượng so với PoW, vì không có quá trình khai thác tính toán phức tạp, và nó không yêu cầu các validator phải giữ một lượng lớn token như trong PoS.
Đánh giá ưu & nhược điểm của POA
PoA có những ưu điểm và nhược điểm như sau:
Ưu điểm
- Tốc độ giao dịch nhanh: Mỗi khối mới được tạo ra trong khoảng thời gian trung bình là 5 giây, giúp tăng tốc độ xác nhận giao dịch.
- Chi phí giao dịch thấp: Tốc độ xử lý giao dịch nhanh giúp giảm chi phí giao dịch so với các thuật toán khác như POW
- Không yêu cầu nỗ lực tính toán và thiết bị chuyên dụng: PoA không đòi hỏi các validator phải giải quyết các bài toán tính toán phức tạp như PoW và do đó không cần sử dụng thiết bị có sức mạnh tính toán cao. Điều này giúp tiết kiệm năng lượng và tạo ra một mô hình tiết kiệm chi phí.
- Tính bảo mật cao: Do được xác thực bởi một nhóm validator uy tín, có thể kiểm tra chéo danh tính của nhau trên mạng.
- Dễ triển khai: Xây dựng trên mô hình Proof of Stake, PoA có thể dễ dàng triển khai và cài đặt.
- Tính phân cấp và phân quyền: PoA có thể giao quyền quản lý blockchain cho các đại diện được chỉ định, đảm bảo tính phân cấp và phân quyền của hệ thống.
Nhược điểm
- Mất đi khả năng phi tập trung: Vì có ít validator node, tính phi tập trung của mạng lưới PoA là thấp. Điều này có thể tạo ra rủi ro liên quan đến tính đồng thuận và độ tin cậy của mạng.
- Validator dễ bị thao túng: Danh tính của validator được công khai trên mạng, làm tăng khả năng bị thao túng. Nếu có sự tấn công hoặc sự tương tác xấu từ các bên thứ ba, có thể ảnh hưởng đến tính minh bạch và độ tin cậy của mạng.
- Khó khăn trong việc mở rộng: Do số lượng validator được giới hạn, PoA có thể gặp khó khăn trong việc mở rộng mạng blockchain để đáp ứng nhu cầu người dùng.
- Không phân tán: PoA không thực sự phân tán và có thể tạo ra rủi ro về tính bảo mật và độ tin cậy khi các validator được chỉ định có thể bị tấn công. (Ví dụ: Cuộc tấn công vào Axie Infinity trị giá 600 triệu USD).
Các Blockchain đang sử dụng cơ chế PoA
Các blockchain đang sử dụng cơ chế PoA bao gồm:
Binance Smart Chain
Binance Smart Chain (BSC) là một blockchain được xây dựng bởi một trong những sàn giao dịch trung tâm lớn nhất trong lĩnh vực tiền mã hóa Binance và hoạt động song song với Binance Chain (BC). BSC cho phép người dùng có được sự kết hợp tốt nhất giữa khả năng xử lý giao dịch cao của BC và chức năng hợp đồng thông minh tương thích với EVM của BSC.
BSC sử dụng PoA để đạt được sự đồng thuận giữa các validator, với thời gian tạo khối là 3 giây và chi phí giao dịch thấp. Đồng thời cũng hỗ trợ giao tiếp chéo chuỗi với BC và các blockchain khác.
Exchange Chain
Exchange Chain là một thuật ngữ được dùng để chỉ các blockchain được thiết kế để phục vụ cho các sàn giao dịch tiền mã hóa. Các exchange chain thường có các đặc điểm như khả năng xử lý giao dịch nhanh, hỗ trợ nhiều loại token và hợp đồng thông minh và tích hợp với các sàn giao dịch trung tâm hoặc phi tập trung.
Các blockchain cho sàn giao dịch
Các sàn giao dịch như HECO, OKExChain, Gatechain và Cronos cũng sử dụng cơ chế PoA. Chúng được thiết kế để phục vụ cho hệ sinh thái của sàn giao dịch, với tính năng như khả năng xử lý giao dịch nhanh và chi phí thấp.
Tổng kết
Trên đây là thông tin về POA là gì, ưu nhược điểm và cách hoạt động của thuật toán bằng chứng ủy quyền. Để biết thêm thông tin về các sàn forex uy tín áp dụng POA, bạn có thể xem danh sách sàn forex uy tín do chúng tôi cung cấp. Chúc bạn thành công!
Tôi là Jennifer Nguyễn, tên thật là Nguyễn Quỳnh Thư, sinh năm 1995 tại thủ đô Hà Nội. Hiện tại tôi đang là trader cho công ty CF Việt, với kinh nghiệm gần 7 năm trên thị trường, tôi hy vọng có thể cung cấp cho bạn những thông tin kiến thức bổ ích.