Mô hình Ponzi là một chiến lược đầu tư gian lận, hứa hẹn lợi nhuận cao bằng cách sử dụng vốn mới để thanh toán cho những nhà đầu tư hiện tại. Đây là một mô hình không bền vững và rất nguy hiểm cho nhà đầu tư.
Bạn có biết cách nhận biết và phòng tránh mô hình Ponzi không? Hãy theo dõi bài viết của CF Việt để có câu trả lời.
Mô hình Ponzi là gì?
Mô hình Ponzi là gì?
Mô hình Ponzi là một loại lừa đảo tài chính mà người sáng lập hứa hẹn lợi nhuận cao cho các nhà đầu tư nhờ vào việc thanh toán lợi nhuận cho những nhà đầu tư cũ bằng tiền của những người mới tham gia thị trường, chứ không phải từ lợi nhuận thực sự của bất kỳ hoạt động kinh doanh hợp pháp nào.
Mô hình Ponzi bắt nguồn từ đâu?
Mô hình Ponzi được đặt tên theo Charles Ponzi, một nhà đầu tư người Ý, người đã thực hiện một trong những trường hợp nổi tiếng nhất của mô hình này vào những năm 1920 tại Hoa Kỳ. Charles Ponzi đã sinh ra vào năm 1882 và bắt đầu sự nghiệp của mình tại Boston, Massachusetts.
Cụ thể, vào tháng 7 năm 1920, Charles Ponzi thành lập công ty Securities Exchange Company để thực hiện một kế hoạch đầu tư với tem ngắn hạn quốc tế (International Reply Coupons – IRCs). IRCs là những tem có thể đổi được sang bưu điện ở bất kỳ nơi nào trên thế giới và có giá trị cố định. Ông hứa hẹn lợi nhuận cực kỳ cao (lên đến 50% trong 45 ngày) cho những nhà đầu tư của mình.
Ponzi đã thu hút một lượng lớn nhà đầu tư, và sự nghiệp của ông phát triển nhanh chóng. Tuy nhiên, thực tế là ông không thực sự đầu tư vào IRCs như ông đã hứa. Thay vào đó, ông sử dụng tiền từ những nhà đầu tư mới để thanh toán lợi nhuận cho những người đã đầu tư trước đó, duy trì mô hình Ponzi.
Sự lừa đảo của Charles Ponzi cuối cùng đã bị phát hiện vào năm 1920 khi ông không thể đáp ứng các yêu cầu thanh toán và bị bắt giữ. Mô hình Ponzi từ đó được biết đến và đặt tên theo tên ông.
Cách thức hoạt động của mô hình Ponzi
Cách thức hoạt động của mô hình Ponzi
Để duy trì mô hình, họ cần có những người tham gia liên tục và quảng cáo về khoản lợi tức khủng mà những người trước đã nhận được. Khi số tiền đầu vào không đủ để trả cho tất cả những người tham gia, mô hình sẽ sụp đổ và người đứng đầu sẽ biến mất với số tiền lớn
Một ví dụ nổi tiếng về mô hình Ponzi là trường hợp của Charles Ponzi, người đã lừa đảo hàng triệu USD từ hàng nghìn nhà đầu tư vào những năm 1920 tại Mỹ. Ponzi đã hứa hẹn sẽ mang lại lợi nhuận 50% trong vòng 45 ngày hoặc 100% trong vòng 90 ngày, bằng cách mua và bán những phiếu bưu điện quốc tế. Tuy nhiên, Ponzi chỉ sử dụng một phần nhỏ tiền của những người tham gia để mua phiếu bưu điện, còn phần lớn tiền được dùng để trả cho những người tham gia trước đó. Khi mô hình Ponzi của Ponzi bị phanh phui, hơn 15.000 nhà đầu tư đã mất hơn 20 triệu USD.
Dấu hiệu nhận biết mô hình Ponzi
Dấu hiệu nhận biết mô hình Ponzi
Để nhận biết mô hình Ponzi, bạn cần chú ý đến những dấu hiệu sau:
Lợi nhuận cao
Mô hình Ponzi thường hứa hẹn lợi nhuận đặc biệt cao, thường vượt xa so với các lựa chọn đầu tư truyền thống. Nếu một dự án hay quỹ đầu tư tuyên bố có khả năng mang lại lợi nhuận vô cùng lớn và không tương xứng với rủi ro, đây có thể là một dấu hiệu đáng ngờ.
Cam kết không rủi ro
Mô hình Ponzi thường cam kết rằng đầu tư của bạn không gặp rủi ro hoặc rủi ro rất thấp. Trong thực tế, đầu tư nào cũng đi kèm với một mức độ rủi ro và cam kết không rủi ro là không thực tế.
Khó rút vốn
Một trong những dấu hiệu phổ biến của Ponzi là khó khăn trong việc rút vốn. Mô hình thường xuyên đưa ra lý do hoặc ràng buộc pháp lý để từ chối việc trả lợi nhuận, rút vốn. Điều này có thể là vì họ đang gặp khó khăn trong việc duy trì dòng tiền đầu tư.
Thiếu thông tin
Thông tin về cách thức hoạt động của mô hình, chiến lược đầu tư hay nguồn thu nhập không được mô tả rõ ràng và chi tiết. Nếu không có cơ sở kinh doanh cụ thể để hỗ trợ lợi nhuận hứa hẹn, đây có thể là dấu hiệu của mô hình Ponzi.
Kêu gọi góp vốn
Mô hình Ponzi thường sử dụng chiến lược quảng cáo kêu gọi đầu tư để làm giàu nhanh chóng mà không cung cấp thông tin cụ thể về cách tiền của bạn sẽ được sử dụng hoặc đầu tư vào điều gì.
Hứa hẹn lợi nhuận cao
Các mô hình Ponzi có thể hứa hẹn lợi nhuận ổn định mà không bị ảnh hưởng bởi biến động thị trường. Trong thực tế, thị trường tài chính luôn biến động và không thể dự đoán được mức lợi nhuận một cách ổn định.
1 số cách phòng tránh dự án lừa đảo từ Ponzi
1 số cách phòng tránh dự án lừa đảo từ Ponzi
Để phòng tránh dự án lừa đảo từ Ponzi, bạn cần chú ý đến những điều sau:
- Nghiên cứu kỹ lưỡng về dự án, kiểm tra độ uy tín, tính khả thi, chiến lược đầu tư và các giấy tờ liên quan của công ty.
- Đánh giá mức lợi nhuận hợp lý, tránh những dự án quá dễ dàng hay quá hấp dẫn.
- Tránh đầu tư quá mức vào một dự án duy nhất. Phân bổ vốn giữa nhiều dự án giúp giảm rủi ro tổng cộng và bảo vệ bạn khỏi mất mát lớn nếu một dự án gặp sự cố.
- Không để bị áp lực hay thuyết phục bởi những người đã tham gia trước, mà phải tự quyết định dựa trên thông tin và kiến thức của mình.
- Không cung cấp thông tin cá nhân, mã OTP, số tài khoản ngân hàng hay chuyển tiền cho những người lạ.
- Kiểm tra trang web của dự án và các kênh truyền thông xã hội để đảm bảo tính xác thực. Các dự án lừa đảo thường có trang web hoặc thông tin giả mạo.
- Nếu bạn quyết định đầu tư, hãy sử dụng các phương tiện thanh toán an toàn và kiểm tra tính bảo mật của giao dịch. Tránh sử dụng các phương thức thanh toán không an toàn hoặc không rõ nguồn gốc.
Tổng kết
Trên đây là thông tin về mô hình Ponzi, những dấu hiệu để phát hiện và cách để phòng tránh. Đây là một nội dung bổ ích để bạn nâng cao nhận thức về tiền điện tử. Nếu bạn quan tâm đến thị trường crypto và muốn tìm một sàn giao dịch uy tín, bạn có thể tham khảo các sàn giao dịch tiền ảo lớn nhất thế giới trên CF Việt. Chúc bạn thành công và cảm ơn bạn đã quan tâm đến bài viết này!
Tôi là Jennifer Nguyễn, tên thật là Nguyễn Quỳnh Thư, sinh năm 1995 tại thủ đô Hà Nội. Hiện tại tôi đang là trader cho công ty CF Việt, với kinh nghiệm gần 7 năm trên thị trường, tôi hy vọng có thể cung cấp cho bạn những thông tin kiến thức bổ ích.
