Đòn bẩy kinh doanh (OL) là một khái niệm quan trọng trong phân tích tài chính, thể hiện mối quan hệ giữa chi phí cố định, doanh thu và lợi nhuận của doanh nghiệp. Đòn bẩy kinh doanh cho biết mức độ tác động của chi phí cố định lên lợi nhuận khi doanh thu thay đổi.
Để biết cách tính và tối ưu hiệu quả đòn bẩy kinh doanh, hãy cùng CF Việt tìm hiểu trong bài viết này nhé.
Đòn bẩy kinh doanh (OL) là gì?
Đòn bẩy kinh doanh (OL) là gì?
Trong quản trị tài chính, đòn bẩy kinh doanh (Operating Leverage – OL) là một khái niệm chỉ sự liên kết giữa chi phí cố định và lợi nhuận của một doanh nghiệp. Đòn bẩy kinh doanh đo lường mức độ mà chi phí cố định ảnh hưởng đến biến động của lợi nhuận doanh nghiệp khi có sự thay đổi trong doanh thu hoặc sản lượng sản phẩm.
Cụ thể, khi một doanh nghiệp có nhiều chi phí cố định (ví dụ: chi phí thuê mặt bằng, lương của nhân viên quản lý…) so với chi phí biến động như nguyên vật liệu sản xuất, doanh nghiệp đó sẽ có đòn bẩy kinh doanh cao. Điều này có nghĩa là một biến động nhỏ trong doanh thu hoặc sản lượng có thể dẫn đến biến động lớn hơn trong lợi nhuận của doanh nghiệp.
Công thức tính OL
Công thức tính OL
Công thức tính OL như sau: OL = Tỷ lệ thay đổi EBIT/ Tỷ lệ thay đổi doanh thu
Trong đó:
- Tỷ lệ thay đổi EBIT là phần trăm biến động của lợi nhuận hoạt động (EBIT) so với mức cơ sở.
- Tỷ lệ thay đổi doanh thu là phần trăm biến động của doanh thu so với mức cơ sở.
Ví dụ dễ hiểu: Giả sử một doanh nghiệp có EBIT ban đầu là 200 triệu đồng và doanh thu ban đầu là 1000 triệu đồng. Sau đó, doanh thu tăng lên 1100 triệu đồng, và EBIT tăng lên 250 triệu đồng.
Theo công thức, ta có:
- Biến động của EBIT = 250−200/ 200 = 25%
- Biến động của doanh thu = 1100 – 1000/ 1000 = 10%
- DOL = 25%/ 10% = 2.5%
Điều này ngụ ý rằng một tăng trưởng 10% trong doanh thu đã dẫn đến một tăng trưởng 25% trong lợi nhuận hoạt động của doanh nghiệp, do đó, doanh nghiệp có mức độ đòn bẩy kinh doanh là 2.5.
Phân loại đòn bẩy kinh doanh
Phân loại đòn bẩy kinh doanh
Phân loại đòn bẩy kinh doanh bao gồm đòn bẩy tài chính, đòn bẩy hoạt động và đòn bẩy tổng hợp. Cụ thể, chúng ta có các công thức sau đây:
Đòn bẩy tài chính (Financial Leverage)
Đòn bẩy tài chính (DFL) thể hiện mối quan hệ giữa biến động trong lợi nhuận trên cổ phiếu EPS và biến động tương ứng trong lợi nhuận trước lãi vay và thuế EBIT. Công thức và ví dụ dễ hiểu như sau: DFL = Q x (P – V) – F/ Q x (P – V) – F – I
Trong đó:
- Q: Sản lượng bán ra
- P: Giá bán trên mỗi đơn vị sản phẩm
- V: Biến phí trên mỗi đơn vị sản phẩm
- F: Chi phí cố định
- I: Lãi vay
Ví dụ: Nếu một công ty có EBIT là 500 triệu đồng và lãi vay là 100 triệu đồng, giá bán mỗi đơn vị sản phẩm là 100 triệu đồng, biến phí là 50 triệu đồng, chi phí cố định là 200 triệu đồng và sản lượng bán ra là 10,000 đơn vị, thì DFL sẽ là:
DFL = 10,000 x (100 – 50) – 200/ 10,000 x (100 – 50) – 200 – 100 = 2
Nghĩa là một biến động 1% trong EBIT sẽ dẫn đến một biến động khoảng 2% trong EPS.
Đòn bẩy hoạt động (Operating Leverage)
Đòn bẩy hoạt động (DOL) thể hiện mối quan hệ giữa biến động trong EBIT và biến động tương ứng trong doanh thu. Công thức tính DOL là: DOL = Doanh thu – Biến phí/ EBIT
Ví dụ: Nếu một công ty có doanh thu là 1 tỷ đồng, biến phí là 300 triệu đồng và EBIT là 400 triệu đồng, thì DOL sẽ là:
DOL = 1.000.000.000 – 300.000.000/ 400.000.000 = 1.75%
Điều này ngụ ý rằng một sự thay đổi 1% trong doanh thu sẽ dẫn đến sự thay đổi 1.75% trong EBIT.
Đòn bẩy tổng hợp (Combined Leverage)
Đòn bẩy tổng hợp kết hợp cả đòn bẩy tài chính và đòn bẩy hoạt động để đo lường tác động của biến động doanh thu lên lợi nhuận trên cổ phiếu. Công thức tính DCL như sau: DCL = DOL x DFL
Trong đó:
- DOL: đòn bẩy hoạt động.
- DFL: đòn bẩy tài chính.
Ví dụ: Nếu DFL (đòn bẩy tài chính) là 2 và DOL (đòn bẩy hoạt động) là 1.5, thì DCL sẽ là: DCL = 2×1.5 = 3
Điều này có nghĩa là một biến động 1% trong doanh thu sẽ dẫn đến một biến động 3% trong EPS.
Lợi ích của đòn bẩy kinh doanh
Lợi ích của đòn bẩy kinh doanh
- Tăng sản xuất và mở rộng thị trường tiềm năng: Sử dụng đòn bẩy tài chính giúp doanh nghiệp có thêm nguồn vốn để đầu tư vào sản xuất và mở rộng thị trường, từ đó tạo ra cơ hội tăng trưởng và tăng cường vị thế cạnh tranh trên thị trường.
- Tối ưu hóa quy trình làm việc: Đòn bẩy kinh doanh có thể được sử dụng để tối ưu hóa các quy trình làm việc và hoạt động kinh doanh, từ đó nâng cao hiệu suất của công ty và giảm thiểu chi phí.
- Tăng khả năng sinh lời: Bằng cách tận dụng tối đa tài nguyên hiện có và sử dụng đòn bẩy tài chính hiệu quả, doanh nghiệp có thể tăng khả năng sinh lời và tạo ra lợi nhuận lớn hơn.
- Mở rộng quy mô sản xuất: Đòn bẩy kinh doanh giúp doanh nghiệp mở rộng quy mô sản xuất, tiếp cận thị trường mới và phát triển các sản phẩm hoặc dịch vụ mới để đáp ứng nhu cầu của khách hàng.
- Tăng khả năng định vị: Sử dụng đòn bẩy kinh doanh có thể giúp doanh nghiệp tăng khả năng định vị trên thị trường, tăng sự tin tưởng từ phía khách hàng và tăng giá trị thương hiệu, từ đó tạo ra lợi thế so với đối thủ cạnh tranh.
- Tạo điều kiện cho việc đầu tư phát triển: Đối với nhà đầu tư cá nhân và doanh nghiệp, đòn bẩy tài chính cung cấp cơ hội để tăng vốn đầu tư, duy trì hoạt động kinh doanh và nắm bắt thời cơ tăng trưởng mạnh.
Tổng kết
Để áp dụng đòn bẩy kinh doanh hiệu quả, bạn cần có một chiến lược kinh doanh rõ ràng, một kế hoạch tài chính hợp lý và một sàn forex uy tín. Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về top sàn forex uy tín, hãy truy cập website của CF Việt để biết thêm thông tin nhé.
Tôi là Jennifer Nguyễn, tên thật là Nguyễn Quỳnh Thư, sinh năm 1995 tại thủ đô Hà Nội. Hiện tại tôi đang là trader cho công ty CF Việt, với kinh nghiệm gần 7 năm trên thị trường, tôi hy vọng có thể cung cấp cho bạn những thông tin kiến thức bổ ích.
